Imperatorzy
Już za czasów dynastii Song północni Mongołowie wzmocnili swoje siły i stwarzali dla nich coraz więcej zagrożeń. Kubilaj-chan, przywódca Mongołów, poprowadził kilka kampanii, aż w końcu w 1279 zdobył Lin’an – stolicę południowej dynastii Song. W ten sposób państwo zostało ponownie zjednoczone po ponad 300 latach a rozwój Chin postępował w sposób ujednolicony.
Dlatego Kubilaj-chan jest uważany za założyciela dynastii Yuan (1271-1368).
Zaraz po tym jak Kubilaj-chan objął nowe stanowisko odwołał wszystkich chińskich urzędników i zamienił ich mongolskimi. Mimo że był cesarzem Chin, nie zrobił nic żeby nauczyć się języka chińskiego.
Mówi się, że dwór cesarza Shizu, jak zwał sam siebie Kubilaj-chan, odwiedził wenecki handlarz Marco Polo. Po powrocie do Włoch twierdził, że służył na dworze jako urzędnik, co obecnie jest uważane za wątpliwe przez wielu historyków. Mimo nieudanych prób podbicia Japonii w 1274 i 1281 roku, imperium Yuan właśnie za panowania Kubilaj-chana osiągnęło największy rozwój.
Po śmierci Kubilaj-chana w 1294 władzę przejął Timur-chan (Timur Oljaitu), aby rządzić przez następnych 13 lat. Był pokojowym i uczciwym władcą, popierał konfucjanizm. Ponad wszystko dążył do tego, aby interesy Chin miały priorytetowe znaczenie w rządzeniu państwem. Tak oto około 1303 roku zwolnił ponad 18 000 urzędników ponieważ uważano, że grabią ludzi.
Imperatora Timur-chana zastąpiło kilku cesarzy, którzy rządzili podczas stosunkowo krótkich okresów, ale ich polityka była raczej nieprzyjazna Chińczykom. Pytanie, kto powinien obejmować tron, nigdy nie było omawiane pod względem problemów narodu. W ten sposób w 1328 roku imperatorem został, ciągle nieletni, Arigaba – syn Yesun Timur-chana. Jednak w czasie wojny o władzę, tron objął Jijaghatu Toq-Temür, który mógł ogłosić się zwycięzcą i natychmiast zaczął rządzić krajem.
Ostatni Mongolski cesarzem był Toghan Timur, który miał tylko 13 lat kiedy objął tron. Pozostawił wszelkie kwestie dotyczące rządzenia kanclerzom i poświęcił się polowaniom.
Prawdziwe imię | Mongolskie imię | Imię jako Chiński Imperator | Okres Panowania w Chinach |
---|---|---|---|
Borjigin Kublai | Kublai Khan | Shizu | 1271-1294 |
Borjigin Temür | Timur Khan | Chengzong | 1294-1307 |
Borjigin Qayshan | Külüq Khan | Wuzong | 1307-1311 |
Borjigin Ayurparibhadra | Buyantu Khan | Renzong | 1311-1320 |
Borjigin Suddhipala | Suddipala | Yingzong | 1321-1323 |
Borjigin Yesün-Temür | Yesun Timur Khan | Jinzong | 1323-1328 |
Borjigin Arigaba | Arigaba | Brak | 1328 |
Borjigin Toqa Timur | Jijaghatu Toq-Temür | Wenzong | 1328-1329 i 1329-1332 |
Borjigin Qoshila | Qutugku Khan | Mingzong | 1329 |
Borjigin Irinchibal | Irinchibal | Ningzong | 1332 |
Borjigin Toghan Timur | Ukhaatu Khan | Huizong | 1333-1370 |
Rozwój polityczny i gospodarczy
Władcy mongolscy nie mieli żadnego doświadczenia w administrowaniu tak dużym kompleksem państwowym jakim były w tym czasie Chiny. Z powodu tego niedoświadczenia Mongołowie jawnie adoptowali chiński system rządzenia, a nawet pracowali wykorzystując jego polityczne instytucje. Nową stolicą zostało miasto Khanbalik zwane obecnie Beijing (Pekin). Stamtąd mongolski cesarz władał całym swoim imperium. Czyniąc to, coraz bardziej adoptował sposób życia chińskich cesarzy. Jednak za czasów panowania różnice kulturowe coraz wyraźniej dawały znać o sobie. Mongołowie i Chińczycy mówili innymi językami, ubierali się inaczej, oraz kultywowali inne zwyczaje i tradycje. Z tego powodu nie jest zadziwiającym, że Chińczycy nigdy nie zostali zaakceptowani jako ci, którzy zajmują się sprawami administracyjnymi imperium. Zamiast nich mile widziani byli Mongołowie, Muzułmanie a nawet Europejczycy.
System klasowy w nowym imperium
Mongołowie wprowadzili czteroklasowy system. Najwyższa i jednocześnie rządzącą klasa była zarezerwowana dla samych Mongołów. Chińczycy z zachodniej i centralnej Azji (semu ren) należeli do drugiej klasy. Za nimi znajdowali się Chińczycy z północy (han ren) imperium. Klasą na najniższym poziomie była zajmowana przez poddanych z podbitej dynastii Song.
Różnice klasowe były wielkiej wagi i surowo przestrzegane w kategoriach podatków i przywilejów. Chińczycy z północy imperium zmuszeni byli płacić wysokie podatki wynikające z wypłacanych odszkodowań spowodowanych przez katastrofy ekologiczne, które należało skompensować przez podniesienie podatków. Chińczykom żyjącym na południu wiodło się lepiej. Niektórzy z nich mogli czerpać profity z mongolskiej polityki rolnej.
Rolnictwo
Chińskie społeczeństwo było silnie uzależnione od rolnictwa. Mongołowie skonfiskowali od rolników wielkie obszary ziemi i przekazali je klasztorom lub na cele militarne. Co więcej, rolnicy mieli obowiązek płacić wysokie podatki i wykonywać dla nich ciężkie prace. Kilka nieurodzajów oraz powodzi w dolinie rzeki Huanghe przyczyniło się do wzrastającego zubożenie rolników.
Handel
Handel z Europą i zachodnią Azja przez Szlak Jedwabny został znacząco ożywiony za czasów panowania dynastii Yuan. Organizacje handlowe sfinansowały karawany, które transportowały jedwab do Europy, a które w zamian importowały do Chin lekarstwa, pachnidła i cenne kamienie.
Handlarze z innych krajów korzystali w Chinach z wielu przywilejów. Mogli podróżować bez ograniczeń i nie musieli płacić podatków.
W dodatku Yuan próbowała przyspieszyć handel przez budowanie zarówno ulic i kanałów, jak również produkując więcej jedwabiu z pomocą ulepszonego systemu nawadniania. Środki na rozwój miast pochodziły z podatków rolników.
Profity z handlu były eksportowane z kraju co doprowadziło do opróżnienia skarbu. Pieniądz papierowy został wprowadzony, aby przeciwstawić się postępującej inflacji.
Opór ludności i wypędzenie Mongołów
Mongołowie byli przez Chińczyków ciągle uważani jako niemile widziani intruzi. Dlatego od momentu przejęcia przez nich władzy ludność Chin stale się buntowała.
Pierwsza rebelia miała miejsce już w 1278 roku. Podczas tej rewolty przeciwko Yuan kilkaset tysięcy mężczyzn walczyło przez ponad 6 lat. W następnych latach również miało miejsce kilka buntów, jak rewolta Czerwonych Turbanów, którego bodźcem była powódź na rzece Huanghe w 1343. Aby zapobiec podobnym wydarzeniom w przyszłości 150 000 mężczyzn zostało zwerbowanych do budowy wałów przeciwpowodziowych. Zaraz po tym wściekli rolnicy pod przewodnictwem Liu Futonga zaczęli organizować się w grupy.
Buntownicy mieli założone dookoła głowy czerwone paski co pomogło temu ruchowi uzyskać nazwę.
Liu Futong stracił życie w walkach w 1363 roku a rewolta została stłumiona.
Jednak Czerwone Turbany nie zakończyły działalności. Wkrótce w ich szeregi wstąpił buntowniczy rolnik Zhu Yuanzhuang. Pod jego przywództwem udało się w końcu wypędzić Mongołów z powrotem na północ. W 1368 Yhu Yuanzhuang zdobył mongolską stolica Dadu i w ten sposób zakończył panowanie dynastii Yuan.
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.