Rok Smoka龙

Chiński zodiak rok smoka

Chiński zodiak rok smoka

1916, 1928, 1940, 1952, 1964, 1976, 1988, 2000, 2012

Smok był symbolem chińskiego imperatora. Tron imperatora był nazywany „Smoczym Tronem” i według zwolenników konfucjanizmu, na ideał całej ziemi powinien mieć wpływ błyszczący przykład życia imperatora. Ludzie urodzeni w roku Smoka są dobrego zdrowia, tryskają energią, długo żyją, łatwo się irytują, są niecierpliwi i zawzięci.

Z drugiej strony są godne zaufania, szczere, odważne i pewne siebie. Są perfekcjonistami i wymagają tego samego od innych. Zawsze starają się pokazać swoje pozytywne cechy, ale czasem przesadzają ze swoją rolą jako błyszczących przykładem. W życiu smoki są nieugięte i odnoszą sukcesy czymkolwiek się zajmują. Pośród dwunastu znaków zodiaku są uważane za najbardziej ekscentryczne osoby. Pasują do osób urodzonych w Roku Szczura, Koguta, Węża lub Małpy.

Symbol smoka w chińskiej kulturze

Smok jest jednym z tych chińskich symboli, które posiadają wiele znaczeń; łączy on najprzeróżniejsze mitologiczne i kosmologiczne wyobrażenia. Pod pojęciem „smok” rozumie się całkowicie różne istoty. W porównaniu z europejską mitologią chiński smok jest zwierzęciem dobrodusznym – symbolem męskiej, zapładniającej siły przyrody (yang). Od czasów panowania dynastii Han (206 p.n.e. do 220 n.e.) jest jednocześnie symbolem cesarza lub syna nieba. Jest on pierwszym z „trzystu sześćdziesięciu zwierząt łuskowych” i piątym zwierzęciem chińskiego zodiaku. Jako jedno z czterech zwierząt przypisanych do stron świata zajmuje miejsce na wschodzie. Jest to strona, gdzie wschodzi Słońce, strona płodności, wiosennego deszczu i w ogóle deszczu. W tym wypadku na-zywany jest „niebiesko-zielonym smokiem” (青龙Qīnglóng), a jego przeciwieństwo to biały tygrys (白虎Báihǔ), władca zachodu i śmierci.

W tym przyrodniczym kontekście starożytni Chińczycy sytuowali smoka zimową porą pod ziemią. Jednak drugiego dnia drugiego chińskiego miesiąca smok wychodzi spod ziemi, wzbija się do nieba i wywołuje pierwszy grzmot i pierwszy deszcz. Wtedy można już uprawiać pola w Chinach Północ­nych. Jeszcze dziś chińska spo­łeczność w Marysville (Kalifor­nia) uroczyście obchodzi tego dnia wielkie „Święto Smoka”. Odpala się sztuczne ognie sym­bolizujące smoka, a kto znaj­dzie potem resztkę tych ogni, będzie miał w nadchodzącym roku szczęście.

Smok, jako cudowne zwierzę, może przybierać rozmiary małe jak jedwabnik lub tak wielkie, że wypełnia przestrzeń między niebem i ziemią. Jeśli chce, może stać się niewidzialny. W dzień, gdy wstępuje do nieba, nie można go zobaczyć, gdyż ukryty jest za deszczowymi chmurami, na których podróżuje. Na ilustracjach często przedstawiane są dwa smoki, bawiące się piłką lub perłą (grzmot); ich gra wywołuje deszcz.

W kosmologii rozróżniano już dawniej cztery kategorie smoków: smoki nieba (天龙Tiānlóng), które symbolizują jego regenerującą siłę; smoki duchów (神龙Shén lóng), powodujące deszcz; smoki ziemi (地龙dìlóng), władcy źródeł rzek, i wreszcie strażnicy skarbów (伏藏龙Fú cáng lóng). Oprócz tego istniały wyobrażenia o czterech smoczych królach (龙王Lóngwáng), z których każdy ma pieczę nad czwartą częścią mórz okalających ziemię.

W tradycji ludowej wielką rolę odgrywają przede wszystkim „morskie” smoki. Smok-król mórz posiada wspaniały pałac, wypełniony po brzegi kosztownościami. Tam, pod powierzchnią morza, odwiedzają go szczęśliwcy, którzy czasem poślubiają jedną z jego córek.

W Środkowych Chinach mężczyźni przedstawiali na Nowy Rok taniec smoka. Podobny taniec ma miejsce podczas ceremonii zaślubin, w momencie, gdy młoda para opuszcza przyjęcie i udaje się do komnaty nowożeńców. W tańcu tym czyni się aluzje do pocałunku nowożeńców. Szeroko rozpowszechniona była wiara w to, iż kobieta może urodzić smoka, a nawet kilka. Smok występuje w wielu nazwach miejscowości, np. Matka Smoka, Smocze Jezioro, itp. Miasto Kowloon (九龙Jiǔlóng w języku ogólnym) to „ Miasto Dziewięciu Smoków”.

Liczba szczególnie często przypisywana smokowi jest dziewięć; symbolizuje ona przecież spotęgowana męska sile (3 razy 3), szczególnie popularne powiedzenie brzmi: „smok ma dziewięciu synów każdy innego rodzaju”. Jest to życzenie posiadania dzieci, składane młodej parze. Istnieje nieskończenie wiele wyobrażeń smoków. Jest on najczęściej przedstawiany w postaci podobnej do węza, jednak z łapami i stopami. Jego skora pokryta jest łuskami, rogi przypominają rogi jelenia, a uszy – uszy wolu.

Smocze lodzie to wąskie, długie lodzie ozdobione postaciami smoków. Używa się ich w Chinach Południowych do wyścigów organizowanych podczas święta piątego dnia piątego miesiąca. Czasem podczas takiego wyścigu któryś z mężczyzn wpadał do wody i topił się (dawniej niewielu Chińczyków umiało pływać); wówczas uznawano to za pożądaną ofiarę dla rzecznego boga-smoka, który w zamian obdarzał płodnością. „Smocze pazury”: smoki przedstawiane na ceremonialnych strojach członków wyższej klasy wyróżniały się dużą ilością pazurów. Smok na stroju cesarza mógł mieć pięć pazurów, księcia tylko cztery, a na strojach innych urzędników – jedynie trzy. Smok i feniks uosabiają męską i żeńską naturę i są symbolem pary małżeńskiej.

„Smoczą śliną” nazywano ambrę, bardzo kosztowne perfumy sprowadzane z krajów arabskich. „Smocze oczy” (龙眼Lóngyǎn) to małe słodkie owoce, nazywane po angielsku „longan”.

Znana ilustracja przedstawia cesarza Taizong z dynastii Tang w żółtym stroju podczas gry w szachy z ministrem Wei Zhen, który zasypia przy grze; widać oddech wychodzący z jego ust. Oddech ten zabija smoka przebywającego w oddali. Jest to smoczy król, który założył się z Wei Zhen, że nie po-zwoli spaść deszczowi aż do czasu, gdy bóg mu nakaże. Zgodnie z powieścią Wędrówka na Zachód (西游记Xī yóujì), w ten sposób karane są nieposłuszne smoki.

Źródło: Symbole chińskie – Wolfram Eberhard, wyd. Uniwersitas

1 comment to Rok Smoka龙

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.