你们好!Nǐmenhǎo! czyli Witajcie!
Postaram się przybliżyć wam język chiński – odmianę mandaryńską. Jest to oficjalny język Chin, który po 1950 roku stał się podstawowym źródłem komunikacji w Chinach oraz poza ich granicami. Główna różnica między językiem chińskim a innymi językami to fakt, że jest on toniczny. Ale co to znaczy? Oznacza to, że każdy wyraz można powiedzieć na wiele sposobów używając czterech podstawowych tonów (dla odmiany w kantońskim owych tonów jest dziewięć).
Jak tony między sobą rozróżnić i jak je wypowiedzieć? Poniżej przedstawiam sporządzone przeze mnie opisy wymowy, które bazują na kilkuletnim doświadczeniu w uczeniu tego języka, oraz mp.3 z moim głosem w celu poćwiczenia wymowy.
Udanego ćwiczenia!
TON PIERWSZY
tzw. wysoki
np. yī, sān, qī,qiān
(wymawia się go na jednej wysokości, od wysokości tego tonu będą zależały wszystkie kolejne, więc najlepiej mówić go tak naturalnie jak się tylko da)
[audio:http://echiny.pl/wp-content/uploads/2011/07/ch1.mp3]TON DRUGI
tzw. rosnący
np. shí,nín, lán, guó, rén
(tak jak w polskim pytaniu: Tak? Naprawdę?)
[audio:http://echiny.pl/wp-content/uploads/2011/07/ch-2.mp3]TON TRZECI
tzw. ton opadający i rosnący
np. wǔ, jiǔ,liǎng, wǒ, nǐ
(podczas wymawiania tego tonu najlepiej zatrzymać się chwilkę w jego dolnej części, chrypka wskazana, by odróżniał się w znacznej mierze od tonu drugiego)
[audio:http://echiny.pl/wp-content/uploads/2011/07/ch-3.mp3]TON CZWARTY
tzw. ton wysoki opadający
np. xiè, zài, jiàn, bù, shàng
(nazywam ten ton „złoszczącym się”, brzmi mniej więcej tak, jakbyśmy krzycząc na kogoś powiedzieli np. słowo ‘kurczę’).
Podsumujmy: Mówiąc w wyżej wymienionych czterech tonach np. sylabę „ma” możemy powiedzieć cztery różne wyrazy:
- mā – mama
- má – konopie
- mǎ – koń
- mà – skrzyczeć kogoś
Należy również pamiętać o tym, że w języku chińskim jest też tzw. ton zerowy, czyli ton, którego nie ma. Niektórzy nazywają go tonem piątym, ale tak naprawdę jest to wypowiedziany bez większego wysiłku dźwięk.
TON PIĄTY
tzw. ton zerowy
np. xiè xie, nín ne?, māma
(wyraz taki mówimy bardzo delikatnie, żeby jego wymowa nie przypominała za bardzo tonu czwartego. Najczęściej występuje jako druga sylaba, choć zdarzają się też inne przypadki).
[audio:http://echiny.pl/wp-content/uploads/2011/07/ch-6.mp3]W następnym artykule opowiem co nieco o alfabecie „pinyin” (czyli alfabecie fonetycznym) oraz najczęściej występujących błędach podczas jego nauki.
Do zobaczenia wkrótce!
再见!zàijiàn! czyli Do widzenia!
Bibliografia:
- Mieczysław Jerzy Kunstler: Języki chińskie, Wydawnictwo Akademickie DIALOG 2000
Autor: Katarzyna Bańka
TYLKO 5 godzin dziennie przez rok i swobodnie rozmawiasz i piszesz w jezyku chinskim
Dla mnie problemem jest właśnie rozpoznanie tonów w dłuższych zdaniach. Poszczególne tony są jeszcze do ogarnięcia, ale w dłuższym ciągu wyrazów sytuacja staje się o wiele trudniejsza.
Inna kwestia to zaznaczanie tonów w pinyin. Wiem jak napisać dany wyraz, ale problem polega włąśnie na wybraniu właściwego tonu. Czy jest jakiś sposób żeby to szybciej zapamiętać, czy to po prostu kwestia ciągłego pisania i powtarzania?