Chińska wymowa – ciąg dalszy

你们好!

Witam Was!

Aby w najlepszy sposób zrozumieć jak wymawia się chińskie dźwięki należy zwrócić szczególną uwagę na tabelę wszystkich występujących w języku chińskim dźwięków. W najbliższych artykułach będę krok po kroku pokazywała jak najlepiej zrozumieć i nauczyć się wypowiadać poszczególne sylaby.

Tabela Pinyin jako strona www
Tabela Pinyin jako plik PDF

(Żródło: Tabela pinyin na Wikipedii)

Wielu osobom wydaje się, że język chiński to „studnia bez dna” z nieograniczoną ilością słów i możliwościami ich wypowiedzenia. Jak widać w powyższej tabelce ich ilość jest zdecydowanie ograniczona i nie wszystkie dźwięki łączą się ze sobą. Najmniej przykładów wyrazów jest z dźwiękiem „ü”. Jest zaledwie 20 sylab z dźwiękiem „ü”, które funkcjonują w języku chińskim.

Jak się najlepiej nauczyć go wymawiać? Jeżeli nie mieliście do czynienia z niemieckim umlautem, najlepiej mówiąc samogłoskę „i” przejść do samogłoski „u”. W celu poćwiczenia zachęcam do przesłuchania poniżej załączonego pliku dźwiękowego. Dźwięk podczas ćwiczenia wymawiania „ü” podobny jest do sygnału karetki.

[audio:http://echiny.pl/wp-content/uploads/2011/10/ch_w_0.mp3]
Grupa wygłosu z „ü” ü yu ju qu xu
üe yue nüe lüe jue que xue
üan yuan juan quan xuan
ün yun jun qun xun

Poniżej załączony jest plik z wszystkimi 20 sylabami w pierwszym tonie w celu poćwiczenia tego właśnie dźwięku, gdyż jako jeden z nielicznych nie występuje on w języku polskim.

[audio:http://echiny.pl/wp-content/uploads/2011/10/dzwiek_u.mp3]

Zapewne zastanawiacie się dlaczego niektóre z powyższych przykładów zapisane są z umlautem, a niektóre bez. Otóż dzieje się tak, ponieważ niektóre sylaby nie występują w takiej konfiguracji z samogłoską „u”, więc w zapisie pinyin umlaut jest zbędny. I tak na przykład:

ju qu xu
jue que xue
juan quan xuan
jun qun xun

Nie mają zapisanego umlautu, ponieważ wyrazy te z „u” nie istnieją. Z kolei gdy na początku wyrazu występuje dźwięk „ü” umlaut jest zastępowany „y”, np.

yu
yue
yuan
yun

Jedynie wyrazy „nü”, „lü”, „nüe” oraz „lüe” mają w zapisie umlaut.

Wiele dźwięków w języku chińskim czytamy tak samo, lub bardzo podobnie jak w języku polskim. Po lewej stronie wypisałam dźwięki, które wymawia się w podobny sposób. Po prawej znajdują się dźwięki wymawiane inaczej, o których wspominałam już co nieco w poprzednim artykule.

 

TAK JAK W JĘZYKU POLSKIM

INACZEJ JAK W JĘZYKU POLSKIM

p [pʰ] b [p] pomiędzy b a p
m [m] d [t] pomiędzy d a t
f [f] g [k] pomiędzy g a k
t [tʰ] h [x] tylne h z mocniejszym wydechem
n [n] j [tɕ] pomiędzy a ć
l [l] q [tɕʰ] ć
k [kʰ] x [ɕ] ś
c [tsʰ] zh [tʂ] pomiędzy a cz
s [s] ch [tʂʰ] cz
sh [ʂ] sz
r [ʐ] ż
z [ts] między dz a c
w [w] ł
y [j] j oprócz yi, w której y wymawiamy jak i

Moim zdaniem najtrudniejsze dźwięki dla Polaka do rozróżnienia to wszelkie kombinacje z  dźwiękami o których wspominałam już wcześniej, a mianowicie:

 

Chiński alfabet pinyin Polska wymowa
 j           q          x

zi         ci         si

zhi      chi      shi      ri

 ji          qi         xi

zi         ci         si

zhi      chi      shi      ri

 dzi       ci         si

dzy      cy        sy

dży      czy      szy      ży

Jest to coś, czego w  języku polskim nie znajdziemy. Niestety z tymi dźwiękami trzeba się po prostu osłuchać. Najlepiej jest kojarzyć te dźwięki z wyrazami dotychczas poznanymi, np.:

 

  • nazwami cyfr i liczb
7
9 jiǔ
10 shí
[audio:http://echiny.pl/wp-content/uploads/2011/10/ch_w_1.mp3]
  • czasownikami
jeść chī
wiedzieć 知道 zhī​dao
iść
[audio:http://echiny.pl/wp-content/uploads/2011/10/ch_w_2.mp3]
  • rzeczownikami
stół 桌子 zhuō​zi
urodziny 生日 shēng​rì
Herbata chá
[audio:http://echiny.pl/wp-content/uploads/2011/10/ch_w_3.mp3]

KOLEJNOŚĆ STAWIANIA TONÓW

W alfabecie chińskim pinyin tony stawiamy nad samogłoskami w kolejności zgodnej z kolejnością samogłosek w chińskim alfabecie, tj.
A O E I U Ü
Np.
bǎi
kuài

shì

WYJĄTKI

  • -ui np. huí (hłej)
  • -iu np. liù (lijoł)

Bez względu na to, która literka jest pierwsza w alfabecie ton zawsze będzie padał na ostatnią samogłoskę.

Proponuję poćwiczenie pisania podstawowych sylab w języku chińskim. Poniżej jest nagranie 10 sylab wraz z tonami i link z odpowiedziami do ćwiczenia.

Życzę udanego ćwiczenia!

[audio:http://echiny.pl/wp-content/uploads/2011/10/ch_w_4.mp3]

ODPOWIEDZI DO ĆWICZENIA NA PINYIN

Do przeczytania wkrótce!

再见!

Autor: Katarzyna Bańka

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.