北 bei3 – północ
东 dong1 – wschód
南 nan2 – południe
西 xi1 – wschód
Powyższe kierunki mogą otrzymać dwie końcówki: 面 mian lub 边 bian. Natomiast kierunku pośrednie nie otrzymują końcówki i wyglądają następująco:
西北 xi1bei3 – północny wschód
东北 dong1bei3 – północny wschód
东南 dong1nan2 – południowy wschód
西南 xi1nan2 – południowy zachód
Poniższe wyrażenie oznaczające lokalizację mogą otrzymać do trzech różnych końcówek: 头 tou,面 mian,边 bian, 间 jian1
前 qian2 – z przodu | 头 | 面 | 边 | |
后 hou 4 – z tyłu | 头 | 面 | 边 | |
里 li3 – w | 头 | 面 | 边 | |
外 wai4 – na zewnątrz | 头 | 面 | 边 | |
上 shang4 – na, nad | 头 | 面 | 边 | |
下 xia4 – pod | 头 | 面 | 边 | |
右 you4 – prawo | 面 | 边 | ||
左 zuo3 – lewo | 面 | 边 | ||
对 dui4 – na przeciwko | 面 | |||
旁 pang2 – obok | 边 | |||
中 zhong1 – pośrodku | 间 | |||
内 nei4 – w |
W języku polski słowo wskazujące położenie występuje przed punktem odniesienia. W języku chińskim jest dokładnie odwrotnie czyli położenie według wzoru:
Punkt odniesienia 的 lokalizacja
桌子的上边 zhuo1zideshang4bian – na stole
桌子的下边 zhuo1zidexia4bian – pod stołem
在 zai4,有 you3,是 shi4
Czasowniki 在, 有, 是 wskazują na istnienie czegoś. Jeżeli występują jako główne elementy orzeczenie wtedy szyk zdania z tymi czasownikami wygląda następująco:
- punkt odniesienia – 在 – lokalizacja
- lokalizacja – 有(是) – punkt odniesienia
Są dwie różnice między użyciem 有 a 是 kiedy obydwa wskazują na istnienie czegoś. Zdanie z 有 jedynie informuje że ktoś lub coś istnieje (dopełnienie nieokreślone). Natomiast zdanie z 是 mówi nie tylko gdzie coś lub ktoś jest ale również udziela dodatkowej informacji o kimś lub o czymś (dopełnienie określone).
Ad1:
山在公园的里边 Shan1zai4gong1yuan2de2li3bia – Wzgórze jest w parku.
电脑在桌子的上边 Dian4nao3zai4Zhuo1zideshang4bian – komputer jest na stole.
Ad2:
公园的里边有山. gong1yuan2de2li3bianyou3shan1 – W parku jest wzgórze.
桌子的上边是我的电脑. Zhuo1zideshang4bianshi4wo3dedian4nai3 – Na stole jest mój komputer.